Forum Bydgoskiego Stowarzyszenia Miłośników Zabytków "BUNKIER"
https://forum.bsmz.org/

Cmentarze mennonickie
https://forum.bsmz.org/viewtopic.php?f=41&t=1083
Strona 1 z 1

Autor:  Misia [ środa, 24 mar 2010, 17:23 ]
Tytuł:  Cmentarze mennonickie

Cmentarze średniowieczne powstawały wraz z pierwszymi kościołami parafialnymi, otaczały świątynie i większość z nich użytkowana jest tradycyjnie do dzisiaj. W okresie reformacji protestanci przejmując niektóre kościoły, przejęli także i otaczające je cmentarze. Na cmentarzach przykościelnych wyraźnie wydzielone były kwatery dla katolików i ewangelików. Zmarłych Mennonitów początkowo chowano na katolickich lub ewangelickich cmentarzach parafialnych. Prawo do założenia własnych nekropolii uzyskali dopiero w XVIII w. Cmentarze mennonickie zakładane były zwykle w znacznym oddaleniu od wsi, co przyczyniło się w efekcie do tego że stosunkowo dużo nagrobków przetrwało do dziś, w przeciwieństwie do łatwo dostępnych cmentarzy lokalizowanych w obrębie wsi.
Największy cmentarz mennonicki znajduje się w Stogach zasiedlonych przez mennonitów w 1635 roku. Założony został w 1768 roku i do dziś zachowało się na nim ponad 90 nagrobków, z czego 78 to charakterystyczne dla cmentarzy mennonickich stele. Najstarsze zachowane nagrobki pochodzą z początku XIX wieku.
Wszystkie nekropolie były w zasadzie do siebie podobne, wszędzie (za wyjątkiem nielicznych cmentarzy żydowskich) występowały te same formy nagrobków, i ta sama stylistyka dekoracji. Założone na regularnych prostokątnych lub kwadratowych parcelach, posiadały bramę zbudowaną z ceglanych bądź betonowych słupków. Przeważnie ogradzał je płot sztachetowy niewykluczona jest jednakże bardziej ambitna forma. np. metalowego parkanu, ale nie znane są przekazy fotograficzne potwierdzające takie przypuszczenia. Granice obsadzone były szpalerem drzew, wewnątrz aleje dzieliły cmentarz na 2, 4 lub 6 kwater. Obok lip występują na nich także nasadzenia jesionu zwisłego, żywotników, dębów, kasztanowców, pojedynczo świerku i daglezji. Jesiony, klony i brzozy z uwagi na ich dzisiejsze rozmiary należy uznać za samosiewny lub nasadzenia powojenne. Na archiwalnych zdjęciach widać, iż drzewa na cmentarzach były strzyżone, niedopuszczano do nadmiernego rozrostu (z wyjątkiem dębów czy drzew iglastych).
Mennonici, którzy w XVIII wieku przybyli na te ziemie posługiwali się bardzo rozbudowaną symboliką śmierci.
Treść nagrobka poświęcona zmarłemu zawierała, m.in. informacje na temat liczby przeżytych lat, miesięcy i dni. Ponadto można było dowiedzieć się, ile zmarły miał dzieci i z którą żoną. Z drugiej strony płyty nagrobnej umieszczano werset z Pisma Świętego, który najlepiej pasował do zmarłego.
Na pomnikach można było zobaczyć różnego rodzaju symbole poświęcone śmierci. Najczęściej były to: złamana róża, ćma, klepsydra oraz wąż pożerający się od ogona

Źródła:
http://www.zulawy.info/zabytki_cmentarze.htm
http://holland.org.pl/art.php?kat=art&dzial=zul&id=9
E. Filipika, Cmentarze mennonitów - Żulawy i Dolina Wisły, dokumentacja naukowo - historyczna, Toruń 1978

Strona 1 z 1 Strefa czasowa UTC+1godz. [letni]
Powered by phpBB® Forum Software © phpBB Group
http://www.phpbb.com/