Forum Bydgoskiego Stowarzyszenia Miłośników Zabytków "BUNKIER"

Dobrze nam znana trasa ze Smukały do Maksymilianowa to odcinek, powiedzmy, techniczny. Sam w sobie nie miał większego sensu, służył przede wszystkim bezpośredniemu przewozowi towarów z terenów obecnych gmin Osielsko i Dobrcz.

Mimo że tory rozebrano w 1949 roku, to przebieg linii na znacznej większości (poza m.in. odcinkiem zaraz za wiaduktem w Maksymilianowie) można prześledzić na działkach geoportalu.

W opisie lewo/prawo odnosi się do sytuacji, gdy zwrócimy się w kierunku Włók.

Trasa początkowo biegnie lewą stroną szosy przez las, a potem odbija w ulicę Sadowniczą. Tutaj po prawej stronie jest niewyraźne starotorze. Za zabudowaniami na ul. Brzoskwiniowej widać wyraźnie łuk nasypu, potem przez las biegnie wyraźny nasyp, na którym dziś jest ścieżka.

Na ulicy Słonecznej widać odsunięcie działek po prawej stronie od ulicy. Dalej kolejka biegła dzisiejszą ulicą Klonową, gdzie znajdował się przystanek/ładownia.

Na ulicy Jastrzębiej kolejka prawdopodobnie dość szybko przechodziła na lewą stronę szosy. Dziś po obu stronach drogi są rowy odwadniające.

Od szosy kolejka odchodziła w okolicach stawu koło pałacu w Jastrzębiu, gdzie również znajdował się przystanek Jastrzębie (przez pewien czas po I wojnie Osielsko).

Dalej linia biegła przez pola (dziś zaorane/zabudowane). Przy samej szosie nr 5 drzewa rosną w linii, która może być wyznaczone przebiegiem kolejki.

C.D.N.

<duplikat był>

Dalej za DK5 szlakiem kolei leśnej jest wytyczona droga leśna, która później biegnie jego skrajem. Na terenie Wilcz szlak jest zatarty i przeorany, za Wilczami idzie prawą stroną w kierunku Strzelec Górnych.

W Strzelcach Górnych ślad po kolejce jest doskonale widoczny w postaci ulicy Zakościelnej. Dalej szlak biegł po lewej stronie drogi aż do Hutnej Wsi, przechodząc prosto przez Gądecz.

W Hutnej Wsi szlak odbijał w lewo na wysokości nowych domów w kierunku kolonii Włók widocznej w polu. Ta część szlaku jest obecnie kompletnie użytkowana jako pola, szlak pojawia się ponownie na polnej drodze we Włókach. Najłatwiej ją zlokalizować, patrząc od sklepu przy skrzyżowaniu w stronę Hutnej Wsi.

Dalej w kierunku Kozielca pozostał przy drodze spory kawałek nasypu - tutaj kolejkę rozebrano już w latach 20. Kolejka biegłą przez pole do krańców Kozielca - dziś w jej śladzie przebiega droga. Kolejka kończyła się na samym początku Kozielca, bo miało tu istnieć połączenie z niepowstałą kolejką powiatu świeckiego.

Dziś nie wiemy, jak wyglądały ładownie/przystanki na tej trasie. Na mapach topo widać bocznice do majątków w Augustowie i Kusowie. Znane jest jedyne zdjęcie parowozu w Strzelcach Górnych. Z powodu niekorzystnego układu trasy regularny ruch pasażerski prowadzono prawdopodobnie tylko do początku lat 30. Sezonowy ruch towarowy (na czas kampanii buraczanej) podejmowano jeszcze w latach wojennych.

Mapa z roku 1961-go. Widoczny jest odcinek kolei wąskotorowej od Maksymilianowa do Włók.

Przypadek sprawił, że trafiłem na zdjęcie wagonu kierującego na tej linii. Do tego wagon został wyprodukowany w hucie, w której pracowało 90% mojej rodziny. Również w tamtych latach.

0:47

https://youtu.be/kPjiF4Lgnug


P.S. Przed chwilą zauważyłem, że około 30 sekundy na jednym ze zdjęć pojawia się reklama firmy Blumwe z Bydgoszczy!

W razie jak by film wcięło na YT