Forum Bydgoskiego Stowarzyszenia Miłośników Zabytków "BUNKIER"

Jedna z ważniejszych ulic miasta w osi W-Z. Właściwej wyrazistości zaczęła nabierać w okresie, gdy zbudowano Kanał Bydgoski. Praktycznie od tego czasu zaczęła pojawiać się na mapach i nabierać znaczenia komunikacyjnego. W tym czasie była krótsza niż obecnie. Zaczynała się od styku z Mostową i kończyła w pobliżu dzisiejszej opery. Po zbudowaniu w pobliżu tego miejsca mostów przez Brdę, szlak komunikacyjny wydłużył się, wzdłuż wybudowanego kanału, w kierunku zachodnim.

To fragment planu Lindnera z roku ok 1800r.



Chyba pierwszą jej oficjalną nazwą była Wilhelm str. Jej obecna dalsza część za mostami, miała wtedy nazwę Kanal str. Po odzyskaniu niepodległości, otrzymała na krótko nazwę Jagiellońska, by niebawem zmienić się w F.Focha. ( Jeszcze przed I wojną, po zbudowaniu nowych mostów w jej osi, ulica przedłużyła się do ul Kordeckiego.) W czasie okupacji zmieniła się jeszcze w Hermann Göring str. W czasach PRL-u 'chwaliła' Armię Czerwoną. Po zasypaniu dwóch pierwszych odcinków starego kanału, ulica jeszcze bardziej się wydłużyła, aż do obecnego ronda Grunwaldzkiego. Ulicą Marszałka Focha, stała się ponownie w 1990 roku.

Obecny wygląd ulicy, w stronę jej początku.


Widok w kierunku zachodnim.


I podobny, stary widok. Zdjęcie lumixa26. (ok. 1915)

Można dodać, że przed rokiem 1920 numeracja Wilhelmstrasse rozpoczynała się od wyburzonych budynków naprzeciw opery i "szła" jedną stroną ulicy (lewą, patrząc na wschód) aż do budynków rzeźni, a następnie "wracała" stroną przeciwną.

PS. Gdyby ktoś miał jakieś zdjęcie tych wyburzonych domów (od mostów do Warmińskiego), z których ostał się tylko narożny, i chciałby tu wrzucić, to będę wdzięczny.

^^^ Dla mnie jest to ciekawa, nie znana mi historia. Być może ktoś zna jeszcze jakieś inne, podobne ciekawostki. A co do zdjęć wspomnianej zabudowy strony północnej, to sam jestem ciekawy, czy się takowe zachowały. Pamiętam tam tylko dwa, nieduże domy ze stromymi dachami. Jeden z nich był tu gdzieś na zdjęciu, chyba z lunaparkiem. Łatwiej jest z nieistniejącą od czasów powojennych, stroną południową. Jak wyglądało tam zaraz za teatrem, pokazał kiedyś na starym zdjęciu lumix.



Poniższa fotka zrobiona była w czasie remontu ulicy w 2009.

Za niepodległej używano nazwy ulica Wojewódzka. Nim patronem został Ferdinand Foch.

^^^ We wątku ul. Wojewódzkiej jest fragment planu, który dał kiedyś Hrab. I wygląda na to, że tuż po odzyskaniu niepodległości pojawiła się nowa nazwa ulicy, "Wojewódzka", która zastąpiła jednak dawną nazwę "Kanałowa" (Zakładając, że tak się ją tłumaczy) I z tego co widać na planie, ta nowa Wojewódzka kończyła się na mostach, a dalej, aż do pl teatralnego, była już nowa "Jagiellońska".
Tyle można wywnioskować, z tej 'mapy'. Ale przyznam, że możesz mieć rację, bo moja 'wiedza' historyczna, jest naprawdę bardzo skromna.

ul. Marszałka Focha ok.1870

^^^ To zdjęcie jest dobrym przykładem szybkich zmian na tej ulicy, we w miarę w krótkim czasie.
'Najwyższy' na tej fotografii budynek, (drugi od prawej) stał się niebawem 'najniższym'.


Można jeszcze dla przypomnienia dodać wygląd wcześniejszego, (zachowanego na starym zdjęciu) 'pierwszego domku'. ( Narożnik Focha - Gdańska)

^^^ Na tym miejscu jest taki oto okazały gmach.
Slajd z pierwszej połowy lat 80-tych XXw. Nawet parkomaty już wtedy były.

Od dłuższego czasu zastanawiałem się czy ktoś ma zdjęcie tych parkomatów
Pamiętam je jak były również przed Rywalem. Wrzucało się pieniążka i gałką nastawiało się czas parkowania

^^^ No to się cieszę, że niechcący znalazły się na tym slajdzie.

Wcześniej było zdjęcie lumixa, pokazujące budynki tuż za teatrem, do ul Karmelickiej. Poniżej zdjęcie, również lumixa, pokazujące dalszy fragment ulicy.




Już wtedy odczuwano ciasnotę ulicy i to zapewne było powodem likwidacji 'wystającego' po stronie północnej wejścia do budynku i wykucia nowego, w jego wschodniej ścianie.



Obecnie, po stronie południowej Focha, licząc od ul Mostowej do mostów Solidarności, jest tylko jeden, ale za to okazały, gmach opery.

Na starym widoku, w kierunku początku ulicy, na zdjęciu z 1919 roku, widać nieistniejące zabudowania strony południowej. A na zdjęciu poniżej, z czasów PRL, ostał się tam tylko budynek komendy garnizonu i aresztu. (Dolne zdjęcie jest ze strony "Wspomnienia starej Bydgoszczy" na Facebooku)



Przydało by się jeszcze współczesne ujęcie, 'pustej' w tym miejscu ulicy. Ja, na razie nie mam.

^^^ Na dzisiejszym, szybkim spacerze przypomniałem sobie o tym ujęciu... Ale za słabo, kąt jest ciut inny.

Poniżej widok w stronę 'okrąglaków' opery.


Na przedwojennych starych pocztówkach, to miejsce wygląda całkiem inaczej. Przy samym moście był budynek z kasynem. A i sam most był o wiele skromniejszy.
Ponadto, w latach siedemdziesiątych XXw. dobudowano jeszcze dwa (dewie pary) mosty, po północnej stronie. W realiach 'starej pocztówki', płynąca w dole barka,była by właśnie pod nimi.



( Dodam, że ten 'stary widok' jest trochę przerobiony. Został nieco poszerzon, dzięki połączeniu podobnych widoków z dwóch starych, podobnych do siebie pocztówek.)

Dopadłem kiedyś, gdzieś taką fotkę :



Nie wiedziałem , że istniał już w tym czasie , widoczny , biały budynek przystani .
Znajdował się blisko "wodospadu" który robił na nas dzieciakach, zawsze duże wrażenie
W sumie były w pobliżu dwa wodospady .
Pamiętacie je ?

Przepławka, znajdująca się 'kilka' metrów dalej, robiła wrażenie małego wodospadu. Teraz po przebudowie, woda już się tam tak nie burzy. Jej dawne, schodkowe koryto zastąpiono przemiennie pół przegrodami i przynajmniej dawnego efektu już nie ma. Dodatkowo, przepływ wody ogranicza szereg sporych kamlotów znajdujących się przy samym wlocie wody do przepławki.
Ale być może chodzi ci o 'wodospad' jazu Farnego... Bo tego, miedzy mariną, a młynem, przynajmniej 'my' już nie pamiętamy. znamy go najwyżej ze starych zdjęć...

Pisząc dwa wodospady w pobliżu, miałem na myśli istniejący kiedyś "wodospad" przy widocznej przystani i właśnie schodkowy o którym piszesz.
Nie mam pojęcia czy ten pierwszy, większy, to była przepławka czy jaz , ale był !

Większy to Jaz Ulgowy, mniejszy schodkowy to przepławka.
Jaz Ulgowy, bo dawał ulgę Jazowi Farnemu, jak płynęło za dużo wody. A przepławka to dla ryb łososiowatych idących na tarło w górę rzek. Widziałem jak skaczą 1,5 do prawie 2 m przy młynach, ale tam jest wyżej, więc są schodki, by skakały na raty.

^^^ Zdjęcie porównawcze wyglądu przepławki jest już do obejrzenia tutaj:
viewtopic.php?f=28&t=1358&start=140

A wracając do mostu, poniżej jest jego stary widok, ze strony południowej. Dzisiejszy, podobny widok, przypomina nam o choćby skróconym o połowę budynku, na pierwszym planie (w głębi ) A nastąpio to w czasie budowy nowych mostów ( druga połowa lat 70-siątych XXw), po północnej stronie tego widocznego na niższym zdjęciu.

Zdjęcie mojego Taty popijającego piwko na Placu Teatralnym. W tle widać kościół Klarysek oraz ulicę Focha z jadącym po niej tramwajem 5N

_________________
=> https://sites.google.com/site/zapomnieni/home

^^^ I atmosfera sielska i anielska.
Ta nie widoczna na zdjęciu knajpka, czy też barek, (za plecami fotografa), również zmieniał swój wygląd, z biegiem czasu... Najbardziej utrwalił mi się w pamięci daszek, w kształcie bodaj statku... I w nazwie też było coś w tym 'wodnym' rodzaju : Arka, czy może ciut inaczej. Przez jakiś czas, była to taka mini smażalnia ryb. Często chodząc tam, najdalej, w połowie lat siedemdziesiątych, można tam było wypić coś w rodzaju dzisiejszego 'gorącego kubka'. Wiele razy chodziliśmy tam z chłopakami, na 'barszczyk'. Smakował o wiele lepiej, niż te obecne, 'kubkowe'...

A dzisiaj, nie ma już śladu po tym obiekcie. Dodam, że obok, na samym rogu Karmelickiej i Focha, stała bardzo długo 'budka' z lodami. Patrząc od strony opery, mamy tam obecnie spory pusty plac...