Forum Bydgoskiego Stowarzyszenia Miłośników Zabytków "BUNKIER"
https://forum.bsmz.org/

Plac Teatralny
https://forum.bsmz.org/viewtopic.php?f=67&t=4085
Strona 1 z 5

Autor:  Hrab [ niedziela, 11 mar 2012, 00:52 ]
Tytuł:  Plac Teatralny

Trudno jest pewnie mówić o wytyczeniu Placu Teatralnego i dacie z tym związanej, gdyż z racji tego, ze było to miejsce przed mostem prowadzącym do miasta przez Brdę, był to od wieków plac gromadzący ludzi mających do załatwienia różne sprawy w związku z wizytą w mieście i przy okazji kontaktu z innymi ludźmi przybyłymi tu w podobnym celu.
Wokół miejsca stanowiącego wraz z najbliższą okolicą Przedmieście Gdańskie powstawały z czasem różne budowle i działa się historia.
Oczywiście przyszedł kiedyś czas, że plac został oficjalnie nazwany.

Tak przy okazji - na pierwszej mapce jest zaznaczony przerywaną linią jakiś projektowany kanał ?

Obrazek

Plan z 1877 r:
Obrazek

Szczególnym akcentem tego miejsca były najpierw klasztor, Brama Gdańska, a później teatr, który został tylko w nazwie. Klasztoru już nikt nie pamięta i znamy go tylko ze starych planów i obrazów, a teatr, wprawdzie pruski, dobrze komponował się z tym miejscem i zachował się w pamięci starszych bydgoszczan oraz na wielu fotografiach, pocztówkach.

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obecna pustka w tym miejscu zawsze była dla mnie nieco drażniąca, a jeszcze bardziej różne dziwne pomysły zabudowania placu jakimiś szklanymi klockami i tym podobnymi dziwadłami. Było to za kadencji władców miasta, którzy chcieli też zabudować Stary Rynek czymś, co przypominało podziemne szalety. Mam nadzieję, że te idee nie zagnieździły się umysłach i nikt nie wyciągnie tych dobrze opłaconych planów z szuflad.
Moje osobiste skojarzenia z Placem Teatralnym, to wcześniejsza nazwa; Plac Zjednoczenia, która czasem przewija się w rozmowach (aczkolwiek rzadziej niż Rondo XXX-lecia). Pamiętam też fontannę wokół której biegałem gdy zawiewał wiatr i piaskownicę w zagłębieniu starych fundamentów.
Był tam też bar piwny, którego symboliczną rolą było zapewne zatopienie w piwie pozostałości ducha niemieckiej kultury krzewionej niegdyś przez teatr na placu.

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Autor:  lisiogonek [ niedziela, 11 mar 2012, 09:22 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

Tak sobie myślę że obecne położenie Opery Nova koresponduje z dawnym Teatrem Miejskim. Czasem myślę sobie jak zabudowa zmienia się się z biegiem historii - na starych planach widać że obszar ten był zabudowany dość gęsto, a obecnie poza Operą jest niezabudowany. Ale pamiętam czasy gdy stały tam budynki wojskowe...

Autor:  bunkier [ niedziela, 11 mar 2012, 10:44 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

Hrab pisze:
Tak przy okazji - na pierwszej mapce jest zaznaczony przerywaną linią jakiś projektowany kanał ?

Tak pierwotnie miało wyglądać "przebicie" szlaku wodnego ze śluzą w okolicach ul. Focha/Warmińskiego. Dokładnej lokalizacji śluzy nie pamiętam.

Autor:  MWS [ niedziela, 11 mar 2012, 18:08 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

Hrab pisze:
..... na pierwszej mapce jest zaznaczony przerywaną linią jakiś projektowany kanał ?......


Ze względu na problemy techniczne jakie sprawiała śluza miejska, posadowiona na podmokłym, niestabilnym gruncie i do tego w punkcie sprawiającym kłopoty nawigacyjne,
zlecono przygotowanie planów przeniesienia jej w inne miejsce. (ok. 1780 roku)
Projektantem był David Gilly, jeden z budowniczych kanału.
Projektu nigdy nie zrealizowano, podobno ze względu na perturbacje z własnością gruntów.

Autor:  GrapHite [ niedziela, 11 mar 2012, 19:38 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

Z tego co słyszałem to budowę śluzy na Placu Teatralnym zaczęto lecz przerwano.

Autor:  Robert Grochowski [ niedziela, 11 mar 2012, 19:58 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

W. Winid, w swojej książce o Kanale Bydgoskim, na podstawie niemieckich źródeł podaje informację o ukończeniu owej śluzy.
Zacytuję tu fragment mojego artykułu (jeszcze niepublikowanego) na temat wzmiankowanego obiektu:

W 1788 roku niedostatecznie konserwowana śluza ,,miejska” zawaliła się, co spowodowało całkowite wstrzymanie ruchu na Kanale Bydgoskim. Szczęśliwym trafem rok wcześniej, dzięki wsparciu finansowemu rządu pruskiego, rozpoczęto prace przy projektowaniu nowej śluzy ,,miejskiej”. Postanowiono wznieść nowoczesny obiekt murowany (z kamienia), nieznany dotąd na omawianym obszarze. Projekt, ukazany na planie Steermanna z 1789 roku oraz późniejszym, znacznie dokładniejszym planie z 1854 roku. zakładał budowę olbrzymiej śluzy jednokomorowej, o całkowitej długości ok. 95,0 m, zlokalizowanej na pustym obszarze, pomiędzy dzisiejszymi ulicami Marszałka Focha i Obrońców Bydgoszczy (Lokalizacja GPS głowy SE: E 17.997933, N 53.125415; lokalizacja GPS głowy NW: E 17.997327, N 53.126149). Budowla miała posiadać prostokątną komorę, o wymiarach użytkowych ok. 54,0 x 10,0 m, z dwoma wydłużonymi, wzmocnionymi głowami na wlocie i wylocie. Planowano również budowę nowego kanału śluzowego, o długości ok. 390,0 m, pośrodku którego miała znajdować się omawiana śluza. Wlot kanału ulokowano w zakolu Brdy, nieco powyżej zniszczonej drewnianej śluzy ,,miejskiej” (obecnie jest to rejon zabudowań byłej Fabryki Narzędzi przy ul. Marcinkowskiego), wylot natomiast tuż przy zachodnim skraju zabudowań Klasztoru Karmelitów.
Prace ziemne przy budowie nowego kanału zostały rozpoczęte i przynajmniej częściowo wykonane, o czym przekonuje fragment ukończonego przekopu w rejonie Klasztoru Karmelitów, doskonale widoczny na planie Lindnera z 1800 oraz Neumanna z 1816 roku. Przekop wykonano na terenie tzw. Poletka, należącego do klasztoru Karmelitów. Spowodowało to długotrwały spór między zakonem a lokalnymi władzami pruskimi. Zakrojone na wielką skalę roboty przy budowie murowanej konstrukcji śluzy trwały dwa lata (1789 – 1790) i kosztowały 69.957 talarów. Cała praca poszła jednak na marne, bowiem na skutek wadliwego posadowienia na ilastym, podmokłym gruncie, śluza wkrótce po oddaniu do eksploatacji została zniszczona.

Autor:  BYDZIAK 1958 [ poniedziałek, 12 mar 2012, 09:00 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

Robert Grochowski pisze:
(...)
Zakrojone na wielką skalę roboty przy budowie murowanej konstrukcji śluzy trwały dwa lata (1789 – 1790) i kosztowały 69.957 talarów. Cała praca poszła jednak na marne, bowiem na skutek wadliwego posadowienia na ilastym, podmokłym gruncie, śluza wkrótce po oddaniu do eksploatacji została zniszczona.


I następna, to już pewnie była 'trapezowa'... Chyba, że w międzyczasie było coś jeszcze...

Nie otwiera mi się drugie zdjęcie, więc nie wiem czy ono się nie powtórzy...
Bo dodam jeszcze fotkę placu, zrobioną zanim zostały zbudowane stojące do dziś 'półokrąglaki'.



I jeszcze jedno.



Dodam, że te zdjęcia, jak i wiele podobnych, znalazłem kiedyś w necie.

Autor:  Robert Grochowski [ poniedziałek, 12 mar 2012, 10:50 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

Po fiasku z budową murowanej śluzy pomiędzy ulicami Marszałka Focha i Obrońców Bydgoszczy odbudowano starą, drewnianą śluzę ,,miejską", która służyła do 1884 roku.
Budowa śluzy ,,workowej" miała miejsce w latach 1882 – 1884.
Znacznie więcej informacji będzie w moim artykule. ;)

Autor:  MWS [ poniedziałek, 12 mar 2012, 11:10 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

Robert Grochowski pisze:
W. Winid, w swojej książce o Kanale Bydgoskim, na podstawie niemieckich źródeł podaje informację o ukończeniu owej śluzy. .....


Winid opisuje historię zawalenia się śluzy miejskiej w 1788 roku i jej nieudaną odbudowę z materiałów trwałych, (kwoty, daty, itp.),
ale nigdzie nie wspomina o zmianie lokalizacji. Jego opis wręcz sugeruje odbudowę na starym miejscu.
Czyli informacja o zmianie umiejscowienia śluzy musi pochodzić z innego źródła. (?)

Autor:  Robert Grochowski [ poniedziałek, 12 mar 2012, 13:57 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

Pierwotnie śluza ,,miejska" była drewniana. Jej konstrukcja z okresu przed zniszczeniem ukazana jest na planie na planie Böthke’go z 1786 roku. Stan po odbudowie przedstawiają z kolei plany F. W. Gretha z 1797 i Lindenra z 1800 roku. Jest to dokładanie ten sam obiekt - identyczna konstrukcja, wymiary, lokalizacja i otoczenie. Nie ma mowa o jakiejkolwiek przebudowie z wykorzystaniem elementów murowanych. Po prostu odbudowano starą śluzę, wymieniając część zniszczonych drewnianych elementów.
Winid nie miał większego pojęcia o technicznej stronie Kanału Bydgoskiego. Przypuszczam, że nie zdawał sobie sprawy z odbudowy śluzy w nieco innym miejscu. Przekazał za to ważne informacje o samej budowie.
Na planie bydgoskiego węzła wodnego z 1854 roku potężny obiekt pomiędzy dzisiejszymi ulicami Marszałka Focha i Obrońców Bydgoszczy podpisany jest jako: ,,miejsce budowy śluzy w 1787 roku, zniszczonej w 1790 roku".
Swoją drogą ciekawe, jak wyglądałby Plac Teatralny, gdyby nie zarzucenie projektu z 1787 roku?

Autor:  MWS [ poniedziałek, 12 mar 2012, 14:20 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

Dziękuję za informacje. W sumie, przypuszczałem, że to w oparciu o jakieś plany.
Niestety nie posiadam takowych, (albo prawie nie posiadam – rozdzielczość :( ).
Czy kopie cyfrowe są gdzieś do uzyskania?

Autor:  Robert Grochowski [ poniedziałek, 12 mar 2012, 14:55 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

Sporo planów w dobrej rozdzielczości zawiera KPBC
Plan Böthke’go
http://kpbc.umk.pl/dlibra/docmetadata?i ... =&lp=5&QI=
Plany: Steermanna, Lindnera, Neumanna (i szereg dalszych) wydane zostały w Atlasie historycznym miast polskich, t. 2, Kujawy, z. 1, Bydgoszcz, red. A. Czacharowski, Toruń 1997.
Pozostałe plany będą opublikowane w moim artykule. Nie mogę jednak ręczyć zadowalającej jakości wydruku :roll:

Autor:  BYDZIAK 1958 [ wtorek, 13 mar 2012, 07:58 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

^^^ Pewnych podanych tu faktów, nie znałem.

Znalazłem kiedyś w necie takie zdjęcie. Zastanawiał mnie zawsze ten 'tir' :D , którego razmiary, jak na tamte czasy są duże. Bo wagon tramwajowy, to raczej nie jest... Więc może to jest naczepa. :D

Autor:  GrapHite [ wtorek, 13 mar 2012, 20:09 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

tramwaj
widziałem zdjęcia takiego tramwaju całego zabudowanego reklamami (stare zdjęcie)

Autor:  Hrab [ wtorek, 13 mar 2012, 20:41 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

Uważam, że jest to zabudowana platforma meblowa do przeprowadzek i transportu mebli ze sklepu do domu.
Pewnie czterokonna.



I jeszcze jedno z ujęć teatru. Widać, że tory w stronę Focha nie szły przy krawężniku, więc na zdjęciu TIR to nie jest raczej tramwaj.
Drugie zdjęcie to jeden z projektów zagospodarowania placu. Tematem intensywnie zajmował się prezydent Konstanty Dombrowicz. W tym wypadku galeria handlowa.
Jest to projekt firmy Bulanda Mucha Architekci, wizualizacja z ich strony internetowej

Obrazek

Obrazek

Autor:  seth [ wtorek, 13 mar 2012, 21:49 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

Coś tam jednak musi stanąć. Pomysł z kolejną galerią handlowym jest na poziomie byłego prezydenta miasta. Jednak plac jest, i zieje rozpaczliwą pustką.

Autor:  Hrab [ wtorek, 13 mar 2012, 22:11 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

Na gazetowym forum była spora dyskusja, czy potrzebny jest w Bydgoszczy drugi teatr.
http://forum.gazeta.pl/forum/w,54,11994 ... _.html?v=2
Osobiście uważam, że teatr najlepiej pasuje do placu, natomiast nie mam do końca przekonania co do podstaw ekonomicznych i późniejszego wykorzystania obiektu.
Na pewno jestem przeciwnikiem obiektów typu galeria, czy centrum konferencyjne w takich miejscach.

Autor:  spooney [ czwartek, 15 mar 2012, 16:12 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

GrapHite pisze:
tramwaj
widziałem zdjęcia takiego tramwaju całego zabudowanego reklamami (stare zdjęcie)

Taki? :D

Obrazek

Autor:  GrapHite [ czwartek, 15 mar 2012, 16:54 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

spooney pisze:
GrapHite pisze:
tramwaj
widziałem zdjęcia takiego tramwaju całego zabudowanego reklamami (stare zdjęcie)

Taki? :D

Obrazek


dokładnie to

Autor:  krajan [ wtorek, 20 mar 2012, 23:08 ]
Tytuł:  Re: Plac Teatralny

Z księgi adresów Bydgoszczy na rok 1928 :)

Obrazek

Strona 1 z 5 Strefa czasowa UTC+1godz. [letni]
Powered by phpBB® Forum Software © phpBB Group
http://www.phpbb.com/